Σχολικός Εκφοβισμός

Ανάβυσσος 11/3/2021

Ο εκφοβισμός και η βία στο σχολείο είναι επιθετικές μορφές συμπεριφοράς οι οποίες:

(α) μπορεί να απευθύνονται σε ένα παιδί ή σε μια ομάδα παιδιών,

(β) είναι επαναλαμβανόμενες και σκόπιμες,

(γ) παρουσιάζουν διαφορά δύναμης-εξουσίας,

(δ) μπορεί να εκδηλώνονται σωματικά ή λεκτικά αλλά και με έμμεσο τρόπο, όπως για παράδειγμα η απομόνωση κάποιων παιδιών ή ο αποκλεισμός από κάποιες δραστηριότητες.

Το φαινόμενο του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο χαρακτηρίζεται από ανισορροπία στη δύναμη- εξουσία ανάμεσα στο θύτη και στο θύμα. Το θύμα συνήθως δυσκολεύεται να υπερασπιστεί τον εαυτό του και νιώθει ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι για να σταματήσει ο εκφοβισμός. Εκτός από το θύτη και το θύμα, στα επεισόδια εκφοβισμού και βίας στο σχολείο οι παρατηρητές παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Πρόκειται για τα παιδιά που επιλέγουν να μην εμπλακούν σε κάποιο περιστατικό και, με τον τρόπο αυτό, αποτελούν μέρος της σιωπηρής πλειοψηφίας που επιτρέπει στους θύτες να δρουν. Οι λόγοι για τους οποίους επιλέγουν να μην εμπλακούν περιλαμβάνουν είτε φόβο για τη δική τους τύχη είτε γιατί πραγματικά δεν ξέρουν τι να κάνουν. Είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά να γνωρίζουν ότι οι θύτες εκλαμβάνουν τη μη ανάμειξη σαν έγκριση- αποδοχή της συμπεριφοράς αυτής.

Επομένως, για να αντιμετωπιστούν συμπεριφορές εκφοβισμού και βίας στο σχολείο, απαιτείται να κατανοήσουν οι μαθητές τα χαρακτηριστικά του θύτη και του θύματος, καθώς και τον πολύ σημαντικό ρόλο του παρατηρητή, ο οποίος πολλές φορές μπορεί να βοηθήσει καταλυτικά στην αποφυγή αυτών των φαινομένων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Ε.ΨΥ.ΠΕ

Οι δράσεις που υλοποιήθηκαν με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της βίας στο σχολείο είναι οι εξής:

Οι τάξεις Α’, Β’, Γ’ και Δ’ στις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης και της Μελέτης Περιβάλλοντος και πιο συγκεκριμένα το Α1, το Α2, το Β1′ και το Β2′ ενημέρωσαν διαδραστικά τους μαθητές για τις «άβολες στιγμές» που ενδέχεται να βιώσουν, για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να τις διαχειριστούν, καθώς και για το τι πραγματικά είναι το «μπούλινγκ» και ο «σχολικός εκφοβισμός». Ακόμη, προσέγγιση πραγματοποιήθηκε και με σχετική απεικόνιση και δημιουργία από τη μεριά των μαθητών, ακολούθησε συζήτηση για το τι συμβαίνει στον άνθρωπο, τη διαφορετικότητα και την έννοια της ενσυναίσθησης με παιχνίδι ρόλων και στο μάθημα της Θεατρικής Αγωγής και των Εικαστικών.
Tο τμήμα Α1′ του 2ου Δημοτικού Σχολείου Αναβύσσου πραγματοποίησε τις παρακάτω δράσεις για το σχολικό εκφοβισμό:

1. Προβολή βίντεο και επεξεργασία δραματοποιημένου παραμυθιού. Προβλήθηκε το παραμύθι “Ο Όλιβερ Μπάτον είναι φλούφλης” που έχει σαν θέμα το σχολικό εκφοβισμό. Στη συνέχεια, παρουσία του υπεύθυνου εκπαιδευτικού της τάξης αλλά και της ειδικής ψυχολόγου του σχολείου, πραγματοποιήθηκε συζήτηση για το παραμύθι, ενημέρωση για το τι είναι σχολικός εκφοβισμός και τα παιδικά κλήθηκαν να ανασύρουν τις εμπειρίες τους αλλά και να διατυπώσουν κανόνες για το πως δρούμε σε ανάλογες περιπτώσεις

2. Ζωγραφική- αναπαράσταση παραμυθιού. Τα παιδιά κλήθηκαν να ζωγραφίσουν ο,τι τους έκανε εντύπωση από το ανωτέρω παραμύθι.

3.Παιχνίδι ρόλων. Οι μαθητές έπαιξαν τους 3 ρόλους (θύτη-θύμα και παρατηρητή) με τρόπο που δε συμβάλλει στην αποκλιμάκωση του σχολικού εκφοβισμού και στη συνέχεια έπρεπε να πουνε τι θα άλλαζαν σε αυτούς τους ρόλους για να σταματήσει.

Ακολουθούν κάποιες από τις ζωγραφιές που έκαναν τα παιδιά.

Tο τμήμα Α2′ παρακολούθησε, διαδικτυακά, ένα βίντεο που προτάθηκε από την ψυχολόγο του σχολείου, Κατερίνα Ντέμου, με τίτλο «Όλιβερ Μπάτον». Ακολούθησε κατευθυνόμενη συζήτηση για το περιεχόμενο του βίντεο προσανατολισμένη στο να γνωρίσουν τα παιδιά και να ξεκαθαρίσουν τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός ώστε να μην το συγχέουν με οτιδήποτε που ξεφεύγει από τα όριά του. Στη συνέχεια, τα παιδιά με την καθοδήγηση της ψυχολόγου έκαναν υποθέσεις και προτάσεις για τον τρόπο χειρισμού μιας τέτοιας κατάστασης και κατέληξαν σε συμπεράσματα σχετικά το τι είναι, τελικά, ο εκφοβισμός από συνομήλικο, πώς τον αποφεύγουμε, πώς τον αντιμετωπίζουμε εάν δεν μπορούμε να τον αποφύγουμε και κυρίως πώς αποκτούμε ενσυναίσθηση για να καταλάβουμε πώς νιώθει ένα παιδί που δέχεται τον εκφοβισμό ώστε να αποφύγουμε να προκαλέσουμε κάτι ανάλογο σε συμμαθητή μας. Το απόσταγμα της εργασίας αυτής ήταν οι ζωγραφιές των παιδιών.

Οι ζωγραφιές των μαθητών και μαθητριών του Β1′:

Οι μαθητές του Β2, αφού ενημερώθηκαν από τη δασκάλα τους και την σχολική ψυχολόγο για το ποια ακριβώς είναι η έννοια του σχολικού εκφοβισμού και παρακολούθησαν σχετικά βίντεο, αποφάσισαν να εικονογραφήσουν το τραγούδι “Χέρια σαν κι αυτά” με δικές τους ζωγραφιές. Το αποτέλεσμα στο βίντεο εδώ

Τα παιδιά του Γ1 τμήματος ενημερώθηκαν από τη Δασκάλα τους Σαϊνίδου Λίλα για το ποια ακριβώς είναι η έννοια του σχολικού εκφοβισμού, έγινε προβολή σχετικού βίντεο και αντιμετωπίσαμε το θέμα από την πλευρά του θύτη, του θύματος και του παρατηρητή. Στη συνέχεια φτιάξαμε δύο συννεφόλεξα με τις θετικές και τις αρνητικές έννοιες που αφορούν στον σχολικό εκφοβισμό και τέλος δημιουργήσαμε ένα «ηλεκτρονικό κολάζ» με τις ζωγραφιές που έκαναν τα παιδιά.

Οι μαθητές του Γ2 παρακολούθησαν video σχετικά με περιστατικά σχολικού εκφοβισμού και συζήτησαν για τους τρόπους αποτελεσματικής αντιμετώπισής του.

Στη συνέχεια, δημιούργησαν αφίσες και έγραψαν συνθήματα με τα οποία θέλησαν να εκφράσουν την αντίθεσή τους στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού.

Οι μαθητές του Ε’1 στην ώρα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής παρακολούθησαν σχετικό βίντεο, για να το δείτε πατήστε εδώ, έφτιαξαν συννεφόλεξα με λέξεις για τον σχολικό εκφοβισμό και ανέπτυξαν το θέμα πολύπλευρα.

Οι μαθητές του Ε2 μαζί με την δασκάλα της τάξης, Ευθυμίου Αγγελική, διεκπεραίωσαν πολυμεσικά και πολυτροπικά το θέμα του σχολικού εκφοβισμού. Σε πρώτο στάδιο ζητήθηκε από τους μαθητές να σχολιάσουν κάποιες εικόνες δοσμένες από την εκπαιδευτικό και σχετικές με το bullying, επιδιώκοντας, έτσι, τον προβληματισμό των πρώτων. Σε δεύτερο στάδιο ακολούθησε η παρουσίαση του θέματος μέσω διαφανειών και, καθ’ όλη τη διάρκεια, υπήρξε ανατροφοδότηση με ερωτοαπαντήσεις. Οι μαθητές είχαν απορίες και συμμετείχαν ενεργά στην όλη διαδικασία.

Έπειτα έγινε προβολή της παρούσας ταινίας μικρού μήκους:

Και για κλείσιμο προβλήθηκε το ενθάδε σποτ:

Ως απότοκο των προαναφερθέντων σταδίων, στο τρίτο στάδιο οι μαθητές έδειξαν να κατανοούν τη σοβαρότητα του θέματος και πέρασαν τα δικά τους μηνύματα, όπως «Ναι στη φιλία, ΟΧΙ στη βία», «είμαστε όλοι φίλοι και δεν έχουμε κάτι να χωρίσουμε», «ό,τι μας προβληματίζει το λέμε στον κύριο/στην κυρία», «δεν φοβόμαστε να μιλήσουμε» κλπ.
Στο πλαίσιο της δράσης του σχολικού εκφοβισμού, η Ε2′ τάξη δημιούργησε ζωγραφιές σχετικές με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού με προσθήκη μηνυμάτων κατά αυτού.

Οι τάξεις Ε’ και Στ’ στην ώρα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής πρόβαλαν σχετικό βίντεο

Μπορείτε να κατεβάσετε και τη σχετική παρουσίαση:

Σχολικος εκφοβισμος  (παρουσιαση-αρχείο .ppt)

6923 kB

Τελευταία ενημέρωση στις 4 Ιουλίου 2023

Μοιράσου το!