
Ιστορία της νοηματικής γλώσσας
Δεν είναι γνωστό ποια νοηματική γλώσσα ήταν η πρώτη ή πώς αναπτύχθηκαν οι νοηματικές γλώσσες, επειδή δεν υπάρχουν αρκετά αρχεία σχετικά με αυτές. Η παλαιότερη καταγραφή κωφών εμφανίζεται στον εβραϊκό νόμο Talamud (1000 π.Χ.), ο οποίος αρνείται στους κωφούς το δικαίωμα να κατέχουν ιδιοκτησία. Στην αρχαιότητα, η δολοφονία ατόμων με αναπηρίες, συμπεριλαμβανομένων των κωφών, ήταν μια κοινή πρακτική. Ο Πλάτων (Έλληνας φιλόσοφος) πίστευε ότι οι κωφοί δεν είναι ικανοί να σκέφτονται ή να παρουσιάζουν τις δικές τους ιδέες επειδή δεν μιλούν και η ομιλία θεωρήθηκε ως εξωτερικός δείκτης νοημοσύνης. Ο μαθητής του Πλάτωνα Αριστοτέλης κήρυξε τους κωφούς βαρβάρους καθώς η ελληνική γλώσσα θεωρήθηκε τέλεια γλώσσα και όλοι όσοι δεν την μιλούσαν κηρύχθηκαν βάρβαροι ή άγριοι.
Οι κωφοί στερήθηκαν το δικαίωμα στην εκπαίδευση με την υπόθεση ότι αν δεν μπορούν να ακούσουν, δεν μπορούν να μάθουν. Στην εποχή της αρχαίας Ρώμης, οι άνθρωποι που γεννήθηκαν κωφοί απαγορεύονταν νομικά να παντρευτούν και έπρεπε να έχουν κηδεμόνες.
Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, οι κωφοί ταξινομούνταν ως άρρωστοι και θεωρούνταν ακόμη και ότι κατέχονταν από κακά πνεύματα λόγω της αδυναμίας τους να μιλήσουν (μιλούσαν πολύ παράξενα ή καθόλου). Ο Μεσαίωνας είδε την κώφωση ως τιμωρία από τον Θεό και τους απαγορεύτηκε να εισέλθουν στην εκκλησία καθώς η ακοή θεωρήθηκε δώρο από τον Θεό και δεδομένου ότι οι κωφοί δεν μπορούν να ακούσουν τον λόγο του Θεού, οι ψυχές τους δεν μπορούσαν να σωθούν.
Τον 16ο αιώνα, οι Βενεδικτίνοι μοναχοί, υπό όρκο σιωπής, επινόησαν νοήματα ως υποκατάστατο της ομιλίας. Σήμερα, υποτίθεται ότι αυτά τα νοήματα χρησιμοποιήθηκαν στη διδασκαλία κωφών παιδιών. Ο Pedro Ponce de Leon, ένας Ισπανός Βενεδικτίνος ήταν ο πρώτος δάσκαλος που δίδαξε άτομα με προβλήματα ακοής. Συγκεκριμένα δίδαξε τους κωφούς γιους των Ισπανών ευγενών, ώστε να μπορούν να αναλάβουν την κληρονομιά τους. Τους δίδαξε να διαβάζουν, να γράφουν και να μιλούν και θεωρείται ο θεμελιωτής της κλασικής προφορικής μεθόδου καθώς δίδαξε στους μαθητές του να διαβάζουν ομιλία από πρόσωπα και χείλη.
Ένας μαθητής του σχολείου του Ponec, ο Juan Pablo Bonet, σχεδίασε ένα σύστημα επικοινωνίας για κωφούς το οποίο βασίστηκε στο χειροκίνητο αλφάβητο. Έγραψε επίσης το πρώτο βιβλίο για την εκπαίδευση των κωφών.
Το 1771 ιδρύθηκε στο Παρίσι το πρώτο δημόσιο σχολείο για κωφούς και άλαλους. Ιδρυτής της ήταν ο Charles Michael de L’Epee. Σήμερα, θεωρείται ο πατέρας των κωφών, και από εκείνη τη χρονιά άρχισε πιο συστηματική εκπαίδευση των κωφών. Δημιούργησε ένα σύστημα νοημάτων, αποκαλώντας το «μεθοδικά νοήματα» και συνέταξε το πρώτο λεξικό σημείων για κωφούς. Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, μια σειρά από σχολεία για κωφούς άνοιξαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Ηνωμένο Βασίλειο και Μεξικό. Σε αυτά τα σχολεία χρησιμοποιήθηκε η νοηματική μέθοδος και αυτή τη φορά θεωρήθηκε ως η χρυσή εποχή της νοηματικής γλώσσας.
Στις ΗΠΑ, ο Thomas Hopkins Gallaudet ίδρυσε το 1817 την πρώτη αμερικανική εθνική σχολή για κώφωση που εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα.
Η μέθοδος της νοηματικής χρησιμοποιήθηκε σε αυτό το σχολείο. Ως μέρος του σχολείου, ιδρύθηκε ένα κολέγιο (1864), το οποίο έγινε πανεπιστήμιο το 1986 και σήμερα είναι γνωστό ως πανεπιστήμιο ανθρωπιστικών επιστημών με προγράμματα και διδασκαλία προσαρμοσμένα σε κωφούς και βαρήκοους ανθρώπους.
Το 1880 πραγματοποιήθηκε συνέδριο στο Μιλάνο, η Διεθνής Διάσκεψη για την Εκπαίδευση των Κωφών, όπου απαγορεύτηκε η χρήση νοηματικών γλωσσών στα σχολεία κωφών και εισήχθη η προφορική μέθοδος στην εκπαίδευση των κωφών. Από τότε ξεκίνησε η εποχή του προφορικού λόγου που είναι γνωστή ως “σκοτεινή εποχή” στην ιστορία των κωφών. Μετά το συνέδριο, υπήρξε ξαφνική απόλυση κωφών δασκάλων, αλλά και μείωση της ποιότητας της εκπαίδευσης των κωφών, καθώς τα μαθήματα δεν διεξάγονταν πλέον στη νοηματική γλώσσα.
Στις περισσότερες χώρες, χρησιμοποιήθηκε η μόνη μέθοδος λεκτικής επικοινωνίας (προφορική μέθοδος). Η νοηματική γλώσσα θεωρήθηκε ότι επιβραδύνει και ακόμη και εμποδίζει την πνευματική ανάπτυξη. Η προφορική μέθοδος εκπαίδευσης βασίζεται στην εκμάθηση της ομιλούμενης γλώσσας και η νοηματική γλώσσα θεωρήθηκε λιγότερο πολύτιμη.
Ο Alexander Graham Bell (εφευρέτης του τηλεφώνου, η μητέρα και η σύζυγός του ήταν κωφοί) ήταν ένας σημαντικός υποστηρικτής της ‘’προφορικής πρόσβασης’’ και αντίθετος στους κωφούς γάμους.
Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Κωφών (WFD) ιδρύθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1951 στη Ρώμη. Σήμερα είναι ένας από τους παλαιότερους διεθνείς οργανισμούς ατόμων με αναπηρία στον κόσμο.
Παγκόσμια Ημέρα Νοηματικής Γλώσσας
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ομοσπονδία Κωφών, υπάρχουν περισσότεροι από 70 εκατομμύρια κωφοί παγκοσμίως. Συλλογικά, χρησιμοποιούν περισσότερες από 300 διαφορετικές νοηματικές γλώσσες.
Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών έχει ανακηρύξει την 23η Σεπτεμβρίου ως Διεθνή Ημέρα Νοηματικών Γλωσσών. Η Διεθνής Ημέρα Νοηματικών Γλωσσών είναι μια μοναδική ευκαιρία για την υποστήριξη και την προστασία της γλωσσικής ταυτότητας και της πολιτισμικής πολυμορφίας όλων των κωφών και άλλων χρηστών νοηματικής γλώσσας.
Το ψήφισμα για την καθιέρωση της ημέρας αναγνωρίζει ότι η έγκαιρη πρόσβαση στη νοηματική γλώσσα και στις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένης της ποιοτικής εκπαίδευσης που διατίθεται στη νοηματική γλώσσα, είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και την εξέλιξη των κωφών ατόμων και κρίσιμη για την επίτευξη των διεθνώς συμφωνημένων αναπτυξιακών στόχων.
Αναγνωρίζεται η σημασία της διατήρησης των νοηματικών γλωσσών ως μέρος της γλωσσικής και πολιτιστικής πολυμορφίας ενώ τονίζεται επίσης η αρχή «τίποτα για εμάς χωρίς εμάς» όσον αφορά τη συνεργασία με τις κοινότητες κωφών.
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία αναγνωρίζει και προωθεί τη χρήση των νοηματικών γλωσσών. Καθιστά σαφές ότι οι νοηματικές γλώσσες είναι ισότιμες με τις ομιλούμενες γλώσσες και υποχρεώνει τα συμβαλλόμενα κράτη να διευκολύνουν την εκμάθηση της νοηματικής γλώσσας και να προωθήσουν τη γλωσσική ταυτότητα της κοινότητας των κωφών.
Η νομική αναγνώριση των νοηματικών γλωσσών διαφέρει σημαντικά. Σε ορισμένες δικαιοδοσίες (χώρες, πολιτείες, επαρχίες ή περιφέρειες), μια νοηματική γλώσσα αναγνωρίζεται ως επίσημη γλώσσα. Σε άλλες, έχει καθεστώς προστασίας σε ορισμένους τομείς (όπως η εκπαίδευση).
Η αναγνώριση της νοηματικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας σε οποιαδήποτε χώρα θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία καλύτερης πρόσβασης στη γλώσσα. Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να την μάθουν στα σχολεία και περισσότεροι πόροι θα δημιουργηθούν για όσους βασίζονται στη νοηματική γλώσσα για να επικοινωνήσουν. Λόγω της κατάστασης της νοηματικής γλώσσας παγκοσμίως, υπάρχει φόβος ότι η γλώσσα τελικά θα εξαφανιστεί. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε για να επιτρέψουμε καλύτερες ευκαιρίες για την κοινότητα των κωφών. Πολλοί άνθρωποι που είναι είτε κωφοί είτε βαρήκοοι θα βασίζονται στη νοηματική γλώσσα για να λάβουν μέρος στην κοινότητα.
Εάν η γλώσσα αναγνωρίζεται, τότε θα υπάρχει μεγαλύτερη πρόσβαση σε αυτήν. Θα συμβάλει στη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών απασχόλησης και στην ευαισθητοποίηση του κοινού.
Καλώς ήρθατε στον κόσμο της νοηματικής γλώσσας!
Η νοηματική γλώσσα είναι ένας τύπος γλώσσας που χρησιμοποιεί τις κινήσεις των χεριών, τις εκφράσεις του προσώπου και τη γλώσσα του σώματος για να επικοινωνήσει. Χρησιμοποιείται κυρίως από κωφούς, αλλά χρησιμοποιείται επίσης από ορισμένους ακούοντες, συνήθως οικογένειες και συγγενείς κωφών, και διερμηνείς που επιτρέπουν στους κωφούς και τις ευρύτερες κοινότητες να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Ως φυσική γλώσσα των κωφών, χρησιμεύει για την επικοινωνία, την έκφραση σκέψεων και συναισθημάτων με τον ίδιο τρόπο όπως οι ομιλούμενες γλώσσες. Αν και σε όλη την ιστορία έχουμε συναντήσει τη μη αναγνώριση της νοηματικής γλώσσας, σήμερα υπάρχουν πολυάριθμες μελέτες που αποδεικνύουν ότι είναι μια γλώσσα.
Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, έχουμε παρατηρήσει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για την εκμάθηση της νοηματικής γλώσσας. Η ίδια η τροπικότητα της γλώσσας αντιπροσωπεύει μια μεγάλη πρόκληση στη μάθηση αφού παρατηρούνται λεπτές διαφορές στα νοήματα.
Πηγή: https://talking-hands.eu